لېكونكے طارق عزيز
ترجمه صفي الله
د پاکستان تحریك انصاف حکومت په ورثه كښې د تر لاسه شويو سختو اقتصادي حالاتو مقابله كولو سره د كمزوري معیشت بحالۍ له په كوټلو او پائېداره اقداماتو كولو قامي معیشت بحالۍ پلو روان كړے ،د کوویډ 19 نړيوالې وباﺀ باوجود اوسنۍ ډيټا د معیشت د قوي كېدو٬ ښه كېدو او د بحالۍ پړاونه په ګوته كوي، د روان مالي كال په مهال د قامي معیشت په حقله ټولې مثبت اشارې رامخې ته شوي، بهر هېوادونو كښې د مېشته پاکستانیانو د اړخه د ترسیلات زر رالېږل 26.5 فیصد ، نېغ په نېغه غیر ملکي سرمایه کاري 9.1 فیصد او ټېكس جمع كولو كښې 4.5 فیصده زياتوالې رامخې ته شوے۔ د هېواد په تاریخ كښې په وړومبي ځل پرائمری بېلنس 258 اربه روپۍ فاضل شوے۔
په كال 2018 كښې حکومت ته مشکل اقتصادي حالات او معیشت په ورثه كښې پاتے شوے وؤ ، معاشي مشکلات او حد درجه زياتو شوو حکومتي خرڅونو باندې قابو موندلو له حکومت سخت مالیاتی نظم او ضبظ نافذ کړے، محصولات زيات شوي، د مارکیټ حرکیات تر مخه ایکسچینج رېټ معارفي كړے شوے، ټېكسونو كښې استثنیٰ ختمه شوې دغسې د درآمدات مخ نيوي له هم ګامونه پورته شوي۔ د دې اقداماتو په نتيجه كښې د پاکستان په مالي او د روانو حسابونو په خساره قابو موندلو كښې ښه والے راغلے، په وړومبي ځل پرائمری بیلنس فاضل شوے كوم چې په ماضي كښې مثال نه لري۔
د کوویډ 19 نړيوالې وباﺀ څخه وړاندې ټولې معاشی اشارې ښه شوې وې ۔ د کوویډ 19 په مهال حکومت د سمارټ لاك ډاؤن پالیسی اختیار کړه چې مقصد ئې د وباء خپرېدو مخنيوې او دې سره سره معیشت فعاله او متحرك ساتل وؤ، د سمارټ لاك ډاؤن پالیسۍ ترمخه ځينې کاروباری څانګې پرانستلې شوې او ځينو له تر محدود پیمانې د كار روان ساتلو اجازه وركړې شوه ٬ دغسې چې په سخت وخت كښې د وباﺀ منفي اغېز کم كړے شي۔ حکومت د معاشي بحالۍ عمل تندولو له د كركيلې او تعمیرات څانګو له آسانۍ وركړې او په دې لړ كښې ئې ګڼ ګامونه پورته كړل ۔وزیراعظم عمران خان زرعی څانګې له د 24 اربه روپو پېکج منظوري وركړه چې كروندګرو له په كمه بيعه د زرعی مداخل وركول ممكن شي۔
د وركوټي او مينځنۍ درجې کاروبار(اېس اېم ایز) کیش مسئله ختمولو او د بې روزګارۍ څخه بچ كيدو لپاره ریلیف پیکج وركړے شوے۔ حکومت د ورځې په بنياد د كار كوونكو خواري كښو يو کروړ 50 لكهه كورنيو له 12 زره روپۍ د يوې كورنۍ په سر نغده مرسته وركولو له “احساس ایمرجنسی کیش پروګرام” پيل كړے او دې مقصد لپاره ئې 144 اربه روپۍ بيلې كړي ۔
د مالی كال وړومبنو درېو مياشتو په مهال د قامي معیشت په حقله اشارې مثبتې وې، بهر هېوادونو كښې مېشته پاکستانیانو د اړخه ترسیلات زر كښې 26.5 فیصده ، نيغ په نيغه غیرملکي سرمایه کارۍ كښې 9.1 فیصد او د ټيكس راجمع كولو كښې 4.5 فیصده اضافه رامخې ته شوې ۔پرائمری بیلنس 258 اربه روپۍ فاضل شوے۔ د حکومت په وخت او ښه پالیسیو په سبب د لويو صنعتونو پیداوار(ایل اېس اېم) كښې 4.8 فیصده او د سیمنټ پیداوار كښې 20 فیصده زياتوالے ےاغلے ، د سیمنټ 100 فیصده پیداواری استعداد ترلاسه كړے شوے، دغسې جولائی نه تر اکتوبر2020 موده كښې د موټرو ،موټر سائیکلو او د ټريكټرو خرڅېدو كښې د ذكر وړ اضافه شوې ۔ د کوویډ 19 وباﺀ باوجود اوسنۍ ډيټا د معیشت قوي كېدل او د بحالۍ پړاون په ګوته كوي۔
حکومت د نجی څانګې په معاونت باور لري او دا څانګه د معاشی پرمختګ انجڼ ګڼي او د كوټلې بړھوتری لپاره ادارہ جاتی د كار استعداد په ښه والي باور لري۔د کریډټ ریټنګ نړيوالې ادارې موډیز په اګست 2020 كښې د پاکستان معاشی درجه بندي”مستحکمه“ ګرځولې وه۔ حکومت د غیرملکي سرمایه کارۍ په لړ كښې خپلواكه پالیسۍ معارفې کړي، کاروبار كښې آسانیو لپاره ځينې اقدامات شوي او د کاروبار آسانيو په اړه نړيوال انډیکس (ای اوبی ډی) 2018 كښې د پاکستان پوزیشن 147 ، 2019 كښې 136 او كال 2020 كښې 108م نمبر ته راغلے ۔ پاکستان كښې ترسیلات زر رالېږل او نيغ په نيغه غیرملکي سرمایه کاري زياته شوې كومه چې د پاکستان په معیشت د باور عکاسی ده ۔
